مدیریت ماشین آلات سنگین
معرفی و شناخت و مدیریت ماشین آلات سنگین عمرانی
مدیریت ماشین آلات سنگین
معرفی و شناخت و مدیریت ماشین آلات سنگین عمرانیفروش ویژه برنامه تعمیر و نگهداری ماشین آلات
خرم آن نغمه که مردم بسپارند به یاد
ادامه...
تاریخچه نگهداری و تعمیرات
تاریخچه نگهداری و تعمیرات
عوامل موثر بر عمر مجموعه زیربندی (U/C) Under Carriage
عوامل موثر بر عمر مجموعه زیربندی (U/C) Under Carriage
عواملی که بر دوام سیستم زیربندی (شاسی زیرین) و مقدار سایش اجزاء دخالت دارند را می توان به سه دسته تقسیم نمود. دسته اول آنهایی هستند که تا حد زیادی قابل کنترل هستند؛ مثل تنظیم کشش زنجیر (قابل کنترل توسط شخص استفاده کننده یا پرسنل مسئول تعمیرات)، عرض کفشک، (قابل کنترل توسط اشخاص مسئول راه اندازی و خرید) و در برخی مدلها تنظیمات مربوط به همراستایی (قابل کنترل توسط اپراتور یا پرسنل نمایندگی سرویس)
دومین دسته بزرگ متغیرهای غیرقابل کنترل که در محیط کاری بوجود می آیند و بعدا در این بخش مورد بحث قرار می گیرند؛ شامل عوامل تعیین کننده عمر دستگاه یا " داده ها " هستند. این عوامل کاملا (100 درصد) وابسته به محیط زیرین هستند. از جمله این عوامل می توان به ضربه، ساییدگی، پوشش، رطوبت، نوع زمین و حتی کاربری دستگاه یعنی نوع کاری که انجام می دهد، اشاره نمود.
آخرین گروه که گاهی از آنها تحت عنوان متغیرهای نسبتا قابل کنترل یاد می شود، بیشتر شامل حوادث قابل کنترل توسط اپراتور مانند "عادات " است.
شخص سرویسکار باید از دانش کافی درباره اجزاء هر یک از سه گروه ذکر شده برخوردار باشد. بویژه اگر لازم باشد علاوه بر شرح مشکل پیش آمده، توضیح دهد که در صورت تغییر هر یک از متغیرها، چه اتفاقی می افتد. آگاهی از تاثیر نسبی این عوامل در فرسایش کلی یا طول عمر ساختاری اجزای ویژه و حتی در کل سیستم بسیار با اهمیت است.
مدیریت سرویس و نگهداری با کنترل گرد غبار
مدیریت سرویس و نگهداری با کنترل گرد غبار
Dealing with Dust
کنترل گرد و غبار ورودی به سیستم
موتور ماشین آلات سنگین، بزرگ و قدرتمند است، اما فقط وجود مقدار اندکی گرد و خاک برای از کار انداختن آن کافی است. سیلیکون، اولین عنصر موجود در گرد و خاک موجب سایش زیاد بوده و مانند یک ترکیب ساینده عمل می کند- سطح رینگ های پیستون، سوپاپ ها، بادامک ها و میل لنگ ها را صیقل داده، انژکتور سوخت یا هرگونه قطعه متحرک را سندبلاست می کند.
خوشبختانه امروزه فیلترهای هوا در ماشین آلات سنگین هوای ورودی را قبل از رسیدن به محفظه سوخت به خوبی تصفیه می کنند. اما به دلیل اینکه آلودگی می تواند به سرعت و سهولت موتور را دچار آسیب کند، دقت و حساسیت در سرویس و نگهداری فیلترهای هوا بسیار ضروری و حیاتی است. اشتباهات ناشی از بی دقتی می تواند تبعات جبران ناپذیری درپی داشته باشد.
در موتورهای جدید، توربوشارژها حجم بیشتری از هوا را از موتور و فشار بیشتری را از سیستم سوخت عبور می دهند که محیط اطراف موتور را تشکیل می دهد و نسبت به آلودگی ناشی از وجود گرد و خاک بسیار حساس است.
ساختمان فیلتر هوا
امروزه در اغلب ماشین آلات راهسازی از فیلترهای دو مرحله ای استفاده می شود. فیلتر اولیه بیرونی که بزرگتر است و فیلتر ثانویه یا فیلتر ایمنی که کوچکتر بوده و در داخل فیلتر اولیه قرار گرفته است. هدف از بکارگیری فیلتر ثانویه، تصفیه هوا و یا افزایش فیلتراسیون در هنگام عملکرد عادی نیست: بلکه محافظت از موتور در صورت آسیب فیلتر اولیه و ممانعت از ورود گرد و خاک به موتور در هنگام تعویض فیلتر اولیه است. از آنجایی که این فیلتر در داخل فیلتر اولیه قرار داشته و توسط آن محافظت می شود، فواصل تعویض آن بسیار طولانی تر از فیلتر اولیه است. به طور متوسط هر سه بار که فیلتر اولیه نیاز به تعویض پیدا می کند فیلتر ثانویه یکبار تعویض می شود. کارآیی فیلتر داخلی در ممانعت از ورود آلاینده ها به داخل سیستم بسیار کمتر از فیلتر خارجی یا فیلتر اولیه است. به این دلیل که مساحت سطح فیلتر ثانویه بسیار کمتر از فیلتر اولیه است در حالیکه جریان هوای عبوری از آن با فیلتر اولیه یکسان است.
اندازه گیری میزان گرفتگی فیلتر اولیه
درجات نشانگر میزان گرفتگی فیلتر، در بسیاری از فیلترهای هوا در ماشین آلات معدن مشاهده می شود. استفاده از این درجه ها بهترین راه برای تعیین میزان گرفتگی فیلتر اولیه با گرد و خاک و آشغال است. درصورت عدم وجود درجات فوق، شما ناچار خواهید بود فیلتر اولیه را از محفظه خود جدا کرده و وضعیت ظاهری آنرا بازدید کنید. بدین ترتیب این احتمال وجود دارد که مواد آلاینده وارد قسمت تمیز فیلتر شوند.
درجات نشان دهنده میزان گرفتگی در بسیاری از فیلترها به صورت استاندارد وجود داشته و بر روی محفظه فیلتر یا مجرای هوای نزدیک محفظه قرار گرفته اند و فقط در صورت آسیب دیدگی نیاز به تعویض دارند و معمولا می توانید یکی از آنها را بر روی فیلترهایی که فاقد این ابزار هستند نصب کنید. این درجه ها انواع مختلفی دارند برخی بسیار ساده بوده و به راحتی توسط پیچ نصب می شوند و برخی نیز درجه های الکترونیکی پیچیده هستند. در ماشین آلات بزرگتر، پیچیده تر و گرانتر، استفاده از درجه های پیشرفته و پیچیده که به زنگ های خطر و نشانگرهای داخل اتاق راننده اتصال دارند، ترجیح داده می شود. استفاده از این نوع فیلترها در شرایط کاری بسیار آلوده و پر از گرد و خاک که که بازدید درجه درون محفظه موتور، فقط یکبار در روز توسط راننده انجام می شود، بسیار مفید بوده و مانع راهبری دستگاه با فیلتر هوای آسیب دیده یا کثیف برای چندین ساعت خواهد شد.
هنگامی که فیلتر را از جای خود خارج کرده و آن را سرویس می کنید و سپس سرجای خود قرار می دهید بخاطر داشته باشید که دیگر مانند فیلتر نو عمل نمی کند. بنابراین هر بار که فیلتر را تمیز می کنید عملکرد آن ضعیف تر می شود. مسئله مهمی که می باید به آن توجه کنید این است که آیا شما مایلید فیلتر خود را مرتب عوض کنید یا موتور خود را؟
جذب ذرات درشت
استفاده از پیش صافی بویژه در شرایط پر از گرد و خاک می تواند برای فیلتر هوا بسیار مفید باشد. پیش صافی ها در جدا سازی مکانیکی ذرات درشت نسبتا خوب عمل می کنند. بدین ترتیب عمر مفید فیلتر اولیه افزایش می یابد. پیش صافی ها درون محفظه فیلتر و یا در محفظه ای جداگانه، بالای فیلتر اولِیه نصب می شوند. اغلب پیش صافی ها نیازی به نگهداری ندارند اما برخی از انواع آنها دارای مخزنی هستند که ذرات در آنها جمع می شوند و باید مرتبا تخلیه شوند.
استفاده از پیش صافی ها باعث حذف 80 درصد از آلودگی ها شده و عمر مفید فیلتر اولیه را 4 یا 5 برابر بیشتر می کند و بنابراین استفاده از آنها یک سرمایه گذاری عاقلانه به شمار می رود.
امروزه اغلب محفظه های فیلتر از پلاستیک سبک ساخته شده اند. در ابتدا استفاده از محفظه های فلزی متداول بود زیرا استحکام فلز برای نصب واشرهایی که فیلتر را به بدنه موتور محکم می کنند ضروری بود. اما با طراحی جدیدی که در ساخت و تولید، واشرها و آب بندهای رادیال نامیده می شوند، یک غلاف روی یک لوله نصب می گردد و لزومی برای استحکام وجود ندارد و غیر از موارد بسیار اندک، در تمامی موارد از پلاستیک استفاده می شود. گاه در ماشین آلاتی که تحت ضربه های سنگین قرار می گیرند، از محفظه های فولادی استفاده می شود. همچنین محفظه های پلاستیکی مقاوم دربرابر دمای بالا برای کار در شرایط کاری سخت با گرمای هوای بالا و نیز برخی طرح هایی که از ترکیب بدنه پلاستیکی و روکش فلزی ساخته می شوند، مشاهده می گردد.
زمان نامناسب و اشتباه برای تعویض و سرویس
اگرچه ممکن است این مسئله درست به نظر نرسد، اما فیلتری که گرد و خاک روی آن خشک شده ممکن است بهتر از یک فیلتر نو هوا را تصفیه کند. آشغال هایی که روی سطح واسطه قرار می گیرند فیلتر دیگری را تشکیل می دهند. در فیلتری که کثیف به نظر می رسد، ممکن است میزان گرفتگی بسیار پایین باشد. بنابراین درجه نشان دهنده میزان گرفتگی تنها ابزار قابل اطمینان برای تعیین زمان تعویض فیلتر است. وضعیت ظاهری فیلتر و زمان کارکرد آن تعیین کننده زمان تعویض نیست.
یکی از نادرست ترین کارها، خارج کردن فیلتر اولیه از جای خود برای بازدیدهای غیر ضروری است. هر بار که محفظه فیلتر را باز می کنید، احتمال ورود آلودگی به موتور وجود دارد. یک ضربه بسیار آرام می تواند توده ای از گرد و خاک را به قسمت بالای موتور فرستاده و سمت تمیز فیلتر را نیز آلوده کند.
در محیط های پر از گرد و خاک معمولا مشاهده می شود که اپراتورها یا تکنسین ها، فیلتر اولیه را از جای خود خارج کرده و آن را به سپر یا تایر می زنند یا توسط کمپرسور هوا و با فشار باد آنرا تمیز کرده و سپس نصب می کنند. برخورد فیلتر با یک جسم سخت باعث وارد آمدن ضربه و احتمالا پاره شدن لایه میانی فیلتر می شود. تمیز کردن آن با فشار باد چنانچه جریان باد از داخل به سمت خارج باشد چندان بد نیست. با این کار فیلتر دست نخورده تر باقی می ماند و خطر پاره شدن لایه واسطه وجود ندارد.
در یک بررسی با استفاده از تجهیزات پیشرفته، فیلترهای هوا را با هوای فشرده در محیطی تحت کنترل تمیز نمودند که در نتیجه 60 درصد از آنها دچار آسیب شدند.
مشاهده درجه
در صورت استفاده از درجه نشانگر، فقط زمانی که درجه مشخص می کند، فیلتر را تعویض کنید. امروزه به دلیل وجود موتورهایی که دارای کنترلرهای الکترونیکی هستند، لازم نیست که بلافاصله موتور را خاموش و فیلترها را تعویض کنید. هنگامی که هوای کمتری وارد موتور می شود، قدرت آن کمتر شده و سوخت بیشتری مصرف می کند اما واقعیت این است که در موتورهای امروزی که دارای کنترل الکترونیکی هستند به ندرت کاهش توان مشاهده می گردد. بنابراین بهتر است کسانی که با توجه به میزان گرفتگی مشخص شده توسط درجه، اقدام به سرویس فیلتر می کنند، تا پایان شیفت کاری منتظر مانده و سپس اقدام به سرویس نمایند.
بنابراین یکی از مسائلی که باید بدان دقت نمود، افزایش سریع میزان گرفتگی است که معمولا نشان دهنده به خطر افتادن فیلتر اولیه و تسریع گرفتگی فیلتر ثانویه است که در این صورت باید بلافاصله فیلتر را تعویض نمود.
همراهی با پیشرفت تکنولوژی تولید ماشین آلات در آینده
با توجه به وضع قوانین جدید در مورد گازهای خروجی موتور شامل Tier 3 و Tier 4 ، بسیاری از سازندگان اقدام به افزایش اندازه محفظه خنک کننده نموده اند. بعلاوه، بسیاری کاپوت جلوی ماشین را شیب دار می کنند تا دید بهتری داشته باشند. در نتیجه در زیر کاپوت، فضای کمتری برای تجهیزات از جمله فیلتر هوا وجود دارد.
سازندگان فیلتر برای تطابق با این امر، فیلترهای کوچکتری طراحی نموده اند که می تواند جریان هوای مشابهی را از خود عبور داده و دارای عمر مفید مشابهی باشد.
تکنولوژی دیگری که سازندگان فیلتر به دنبال آن هستند، ساخت فیلترهایی با عمر مفید طولانی است. در این نوع فیلترها ظرفیت نگهداری مواد آلاینده بیشنر بوده و در شرایط کاری آلوده فواصل زمانی سرویس و نگهداری بیشتر خواهد بود.
انواع فیلتر
انواع فیلتر
طبقه بندی فیلترها می تواند بر دو نوع شکل فیلتر و کاربری آن باشد. بر اساس شکل فیلتر فیلترها به انواع زیر طبقه بندی می شوند:
1. کارتریجی
2. المنتی
3. صافی
4. آبگیر
5. تنفسی
از نظر کاربری فیلترها را می توان به صورت زیر طبقه بندی کرد:
|
فیلترها روغن |
المنتی |
|
کارتریجی |
|
|
فیلترهای سوخت |
المنتی |
|
کارتریجی |
|
|
آبگیر |
|
|
صافی |
|
|
فیلترهای هواکش |
المنتی استوانه های |
|
المنتی کتابی |
|
|
روغنی |
|
|
فیلترهای هیدرولیک |
کارتریجی |
|
المنتی |
|
|
المنتی مغناطیسی |
|
|
فیلترهای خط فشار |
|
|
فیلترهای مدار سروو |
|
|
بخارکش |
المنتی |
|
پیچی |
دانستی های فیلتر
دانستی های فیلتر
1. در انواع وسائط نقلیه از قبیل موتور سیکلت، اتومبیل سواری، اتوبوس، کامیون، تریلی، تراکتور و ماشین آلات ساختمانی ، چندین نوع فیلتر استفاده می شود؟
به زبان ساده، کلیه موتور ها به فیلتر هوا و روغن احتیاج دارند. وسائط نقلیه که از گازوئیل به عنوان سوخت استفاده می کنند، به فیلتر گازوئیل و کامیونهای سنگین جاده ای و ماشین آلات راه سازی که مجهز به بالابرهای هیدرولیکی نیز هستند به فیلتر هیدرولیک نیاز دارند. در سال های اخیر به علت افزایش آلودگی هوای شهرها اغلب کارخانجات بزرگ اتومبیل سازی مانند فولکس واگن ، مرسدس بنز، ب. ام. و، ولوو، فیلتر های مخصوص برای تهویه هوای داخل اطاق وسیله نقلیه نیز پیش بینی و طراحی نموده اند. همچنین برای مقابله با آلودگی های ناشی از سر و صدا، بعضی از انواع فیلتر های هوای کمپرسورها به سیستم صدا گیر مجهز شده اند.
2. مشخصات اصلی فیلتر چیست؟
این ضرب المثل معرف می گوید: هر گردی گردو نیست، به ما هشدار می دهد که در مورد فیلتر ها نیز نبایستی تنها بر اساس ظاهرشان قضاوت نمود. باید گفت هر یک از انواع فیلتر ها دارای مشخصات دقیق و ظریف خاص خود می باشند. اما بطور کلی برای هر فیلتر بایستی حداقل دارای توانایی جداسازی ذرات 5 میکرون یا بزرگتر را دارای مقاومت لازم در برابر جریان مواد مورد تصفیه بوده و همچنین دارای بازدهی مطلوب در طی عمر مفید پیش بینی شده خود باشد. ( برای اطلاع از خصوصیات هر یک از فیلتر ها حتماً بایستی به کتابچه راهنمای سازنده خودرو مراجعه نمود.)
در اینجا لازم است به عنوان مثال ساده به دارندگان اتومبیل های پیکان یادآوری نمائیم که در موقع نصب به هیچ وجه فیلتر را سوراخ ننمایند. در غیر این صورت فیلتر کارآیی لازم را نداشته و موجب خسارت فراوان به موتور خواهد شد.
3. آیا مشخصات دیگری هم باید از فیلتر انتظار داشت؟
بله- همانطور که ذکر شده دارای مشخصات بسیاری است، که شرح جزئیات آنها در این مقاله جایز نیست ولی به عنوان مثال:
- مقاومت در برابر حرارت بالا
- ثابت ماندن اندازه فیلتر
- حساس نبودن به تغییرات جوی، مخصوصاً رطوبت
- قابل اطمینان بودن در کار
- سهولت در استفاده و سادگی در مراقبت
از خصوصیات یک فیلتر خوب است.
بخش هواکش ها
4. هواکش چیست ؟ و چند نوع است؟
عامل اصلی تصفیه کننده هوا را فیلتر و مجموعه فیلتر با محفظه آن و ضمائم دیگر را اصطلاحاً هواکش می نامیم . با توجه به مشخصات فنی موتور ها، هواکش های مختلف برای تصفیه هوای مورد نیاز آنها ساخته می شوند. شرایط مختلف اقلیمی نیز بایستی در ساخت هواکش ها در نظر گرفته شود. انواع مختلف هواکش های مرطوب، روغنی، خشک و سیکلون به عنوان پیش تصفیه و هواکش های ترکیبی برای موتور های مختلف و شرایط متفاوت ساخته می شوند.
5. آیا گرد و غبار و آلودگی هوا به قدری مهم است که بایستی هواکش های مختلف ساخته شود؟
بله- هوا را از نظر آلودگی می توان به محیط کم گرد و غبار ، محیط با گرد و غبار متوسط و محیط با گرد و غبار زیاد تقسیم نمود.
6. کدام هواکش ها برای هر یک از شرایط محیطی فوق پیشنهاد می شوند؟
نمی توان تقسیم بندی دقیقی در این مورد انجام داد ولی برای شرایط مختلف ، هواکش های زیر را توصیه می کند:
محیط های کم گرد و غبار- هواکش های مرطوب
محیط های پر گرد و غبار- هواکش های ترکیبی:
- هواکش های روغنی با سیکلون
- هواکش های پیکو سیکلون
هواکش های مرطوب
7. به چه فیلتری هواکش مرطوب می گویند؟
در این نوع هواکش، عامل تصفیه کننده هوا( المنت تصفیه) و محفظه ای که فیلتر در آن قرار دارد آغشته به روغن است. روغن این هواکش ها می تواند ثابت یا قابل تعویض باشد. در انواعی که روغن در آن عوض می شود، فیلتر را شستشو می دهند. این نوع فیلتر ها بیشتر در جهان سوم و یا در مواقعی که فیلتر قابل تعویض به راحتی در دسترس نباشد، مورد استفاده قرار می گیرند و امروزه تقریباً منسوخ شده است.
8. عامل تصفیه کننده هوا در هواکش های مرطوب از چه موادی است؟
عامل تصفیه در هواکش های مرطوب دارای تنوع بسیاری است. به نسبت شرایط فنی مورد انتظار، فیلتر می تواند از الیاف گیاهی، مواد اسفنجی- توری های بافته شده فلزی و یا از نسوج مواد بافته نشده باشد.
9. چه موقعی می بایستی فیلتر هواکش مرطوب عوض شود؟
زمانی که سطح بیرونی ( خارجی) فیلتر گرد و غبار قابل رویت جمع شده باشد.
10. فیلتر هواکش مرطوب را چگونه تمیز می کنند؟ در انواع قابل شستشو بایستی قسمت داخلی یا تمام فیلتر را با گازوئیل شست. نکته قابل توجه آنکه فیلتر های ساخته شده از الیاف گیاهی نبایستی با محلول های قلیایی گرم، بخار یا بنزین شسته شوند.
11. فیلتر هواکش مرطوب پس از شسته شدن چگونه برا ی مصرف مجدد آماده می شوند؟
ابتدا بایستی فیلتر را تکان دادن یا به وسیله هوای فشرده خشک کرد و توجه داشته باشید که فشار هوای مورد نیاز برای خشک کردن فیلتر نبایستی از 5 اتمسفر بیشتر باشد، سپس بایستی سطوح خارجی فیلتر را بطور یکنواخت به روغن آغشته نمود یا آنکه فیلتر را در روغن غوطه ور کرده و سپس قطرات اضافی روغن را با تکان دادن فیلتر گرفت.
12. چگونه می توان تشخیص داد که فیلتر کثیف باعث کم قدرت شدن موتور می شود؟
با برداشتن موقت فیلتر هوا، قدرت موتور یا دور آن بیشتر می شود. در این صورت فیلتر کثیف شده بایستی تمیز شسته و یا عوض شود. ( این آزمایش را برای فیلتر های هوای کاغذی نیز می توان انجام داد.)
13. فیلتر هواکش خشک کاغذی چگونه کار می کند؟
المنت تصفیه کننده عبارت است از کاغذی که از الیاف مخصوص تهیه شده و به صورت پلیسه ( فرم های ژئومتریک متفاوت)در هواکش های پیکو مصرف می شوند. هوای مکیده شده از اطراف فیلتر داخلی که اغلب با مانتوی محافظ مشبک فلزی محافظت می شود، عبور می نماید. ذرات گرد و غبار در سطح خارجی فیلتر و در بین پیلسه ها جمع می شود و هوای تصفیه شده از داخل لوله مرکزی هواکش به کاربراتور در موتور های دیزل مستقیماً به موتور هدایت می شود.
14. چه موقعی باید فیلتر هوا را تعویض کرد؟
می توان طبق توصیه سازنده موتور پس از طی مسافت معینی، اقدام به تعویض فیلتر نمود. در غیر این صورت، چنانچه قدرت موتور کاهش یافت یا میزان مصرف سوخت (گازوئیل، بنزین) افزایش یافت بایستی فیلتر را عوض نمود. در وسائط نقلیه سنگین جاده ای، معمولاً علائم هشدار دهنده ای مثل نوار رنگی، زنگ خطر، عقربه و غیره برای آگاه ساختن راننده از کثیف شدن فیلتر هوا، پیش بینی شده است.
15. آیا می توان فیلتر هوا را تمیز نمود؟ در صورت امکان به چه طریق؟
در اتومبیل های سواری با وجود اینکه مطمئن ترین، ساده ترین و بدون خطر ترین راه، تعویض فیلتر هوا می باشد، چنانچه در شرایطی دسترسی به فیلتر وجود نداشت باشد، می توان فیلتر هوا را به سه طریق تمیز نمود:
- با زدن ضربه به سر فیلتر توسط دست یا تایر اتومبیل
- با دمیدن هوای فشرده با حداکثر5 اتمسفر فشار از داخل به خارج
- شستشوی فیلتر با آب نیم گرم و مقداری مواد شوینده بدون کف( 20 گرم ماده شوینده در 10 لیتر آب)
( فیلتر هوا را پس از شستشو بایستی خشک کرده و با تاباندن نور لامپ از سالم بودن کاغذ فیلتر اطمینان کامل حاصل نمود. در صورت مشاهده نمودن کوچکترین سوراخ یا پارگی در فیلتر از مصرف آن جداً بایستی خودداری کرد.)
16. در موقع تمیز ردن فیلتر چرا بایستی از هر گونه صدمه به فیلتر حتی در قسمت آب بندی آن جلوگیری نمود؟
همانطور که اطلاع دارید در ایران بغیر از اتوبوس های مرسدس بنز 302 و اتومبیل های سواری رنو 5 در اکثر موتور ها هوای مورد نیاز موتور به وسیله مکش از خارج فیلتر بطرف داخل جریان می یابد. بنابر این در اثر صدمه دیدن کاغذ فیلتر یا دو سر فیلتر یا فرسودگی واشر لاستیکی آب بندی، هوای آلوده وارد موتور شده و موجب کاهش عمر مفید موتور می گردد. به همین دلیل فیلتر هوای نو را بایستی در کارتن نگهداری نمود و نباید در آن را معرض گرد و خاک یا در جعبه ابزار و نزدیک قطعات سنگین قرار داد.
17. چرا بایستی از واشر های آب بندی فیلتر مراقبت نمود؟
همانطور که می دانید فرسایش لاستیک اتومبیل ها تنها در اثر اصطکاک با جاده نیست بلکه حرارت ایجاد شده از این اصطکاک در فرسوده ساختن لاستیک تاثیر فراوانی دارد. واشر های لاستیکی فیلتر ها نیز به مرور زمان با گرم سرد شدن مکرر، به حالت پوکی در می آیند. ضمن اینکه امکان عبور هوای آلوده به داخل موتور وجود دارد، در اثر جریان هوا ممکن است قطعاتی از لاستی واشر نیز نده شده و به داخل موتور کشیده شود که موجب خسارت فراوان موتور خواهد شد.
18. چه نکات دیگری را بایستی در مراقبت از فیلتر ها در نظر داشت؟
تمام قسمت هایی که هوا را به داخل موتور هدایت می کنند، بایستی آب بندی مطلق باشند. بست های لوله خرطومی و شیلنگ ها بایستی محکم شوند و قسمت های لاستیکی صدمه دیده را باید عوض کرد.
19. چرا هواکش های تریلی دارای لوله بلندی است که هوا را از بالای سقف اتاق راننده می مکد؟
گرد و غبار موجود در محیط اطراف یک وسیله نقلیه سنگین در حال کار را می توان به سه درجه طبقه بندی نمود:
1- کف جاده و گوشه های وسیله نقلیه: محیط با گرد و غبار زیاد( نزدیک تایر)
2- حد فاصل کف جاده تا سقف: محیط با گرد و غبار متوسط اطاق راننده
3- بالاتر از ارتفاع 2 متری: محیط با گرد و غبار کم سطح زمین
لوله بلند هواش تریلی ها نیز به همین منظور طراحی شده اند، تا هوای مورد نیاز موتور را بتوانند از محیطی با آلودگی کمتر دریافت کنند.
20. به کمک فیلتر ها تا به چه درجه ای از تصفیه هوا می توان دست یافت؟
دانش پیشروان صنعت فیلتر در جهان و ایران،امروزه به حدی رسیده است که تصفیه هوا به کمک فیلتر های گوناگون ساخت آنها قریب به صد در صد امکان پذیر می باشد.
بخش فیلتر های روغنی
21. محل قرار گرفتن فیلتر روغن در موتور کجاست؟
فیلتر روغن در مدار جریان اصلی و یا مدار جریان فرعی روغن قرار می گیرد .
22. در صورت مسدود شدن فیلتر در جریان اصلی چه پیش می اید؟
برای اینکه جریان روغنی حتی با مسدود شدن منافذ فیلتر کم یا قطع نشود، سوپاپ اطمینان در فیلتر یا پایه در نظر گرفته می شود. به محض بروز اختلاف فشار در جریان ورود و خروج از فیلتر، این سوپاپ باز شده و تصفیه روغن به صورت جریان فرعی انجام می گیرد و عمل تصفیه به تدریج تقلیل می یابد.
23. منظور از مواد افزودنی روغن چیست؟
مواد افزودنی موادی هستند که برای به وجد آوردن یا افزایش خواص مورد نظر درروغن های معدنی به آن می افزایند. این مواد وظایف گوناگونی دارند. از جمله با افزودن ماده خاصی به روغن، مواد آلوده کننده به جای ته نشین شدن به صورت ذرات ریز شناور در روغن باقی می مانند.
24. آیا مواد افزودنی هنگام تصفیه شدن روغن به وسیله فیلتر های جدا شده و از کیفیت روغن کاسته می شود؟
خیر- یک فیلتر خوب که طبق اصول صحیح و از مواد اصلی ساخته شده باشد، مانع عبور مواد افزودنی نخواهد بود.( فیلتر البرز با داشتن خصوصیات برجسته، بازدهی بیشتری نسبت به سایر فیلتر ها دارد.)
25. آیا فیلتر می تواند اسید اکسالیک، فراورده های اکسیداسیون و بخار آب حاصل از گرمای موتور را تصفیه کند؟
مواد فوق در اثر کار کردن موتور های احتراقی تولید می شوند و به جز اسید اکسالیک که به کمک مواد افزودنی روغن خنثی می شود، سایر مواد حاصل از احتراق به وسیله روغن تصفیه می شوند.
26. آیا فیلتر قابلیت مصرف روغن را افزایش می دهد؟
بله- تا جائیکه قادر به جدا ساختن ذرات آلوده کننده روغن باشد. تحقیقات علمی نشان داده اند که مصرف فیلتر مناسب، تا میزان قابل ملاحظه ای از آلودگی روغن می کاهد و در نتیجه قابلیت مصرف روغن را افزایش می دهد.
27. چرا بایستی روغن را عوض کرد؟
همه روغن ها حتی بهترین آنها، در اثر بهره برداری به مرور زمان خواص و مشخصات خود را از دست می دهند. برای مثال: استارت زدن موتور در سرما، موجب رقیق شدن روغن توسط مواد سوختی می شود. غلیظ شدن روغن به دلیل وجود دوده های ظریف رسوبی و بالاخره اسیدی شدن روغن، همه از عواملی هستند که ضرورت تعویض روغن را به وجود می آورند.
28. چگونه فیلتر روغن باعث افزایش طول عمر موتور و مطمئن کار کردن آن می شود؟
در موتور های با ارزش امروز، جلوگیری از فرسایش طبیعی موتور که در اثر حرکت یاتاقان ها پیش می اید، از مهمترین وظایف روغن موتور است. یک فیلتر خوب و شناخته شده با قدرت تصفیه مطلوب مانع از بین رفتن خواص مورد نظر روغن می شود در نتیجه با به تاخیر افتادن فرسایش، عمر مفید موتور نیز افزایش می یابد. بنابر این باید توجه داشت که انتخاب فیلتر های معمولی و بدون نام یا فیلتر هایی با نام نشان ولی فاقد خصوصیات فنی و تکنیکی صحیح و پیشرفته، سبب فرسایش زود رس و از کار افتادگی موتور می گردد. هرگز فقط به نام و شکل زیبای فیلترها اطمینان نکنید.
فیلترهای میکروتاپ
29. در ارتباط با تصفیه ظریف روغن، معمولاً لغت میکرو تاپ(MICRO TOP ) به کار برده می شود. مفهوم آن چیست؟
کلمه میکرو (MICRO) پیشوندی است به معنای بسیار ریز و ذره بینی و کلمه میکرون به معنای یک هزارم میلی متر است. انتخای کلمه میکرو تاپ برای فیلتر های روغن گویای ظرافت و دقت آنها در تصفیه ذرات بسیار ریز است.
30. آیا برای تصفیه سوخت ها نیز فیلتر میکرو تاپ ساخته می شود؟
بله- عملاً این نوع فیلترهای داخلی برای روغن ها، مواد آلی سوختی و هوا به کار برده می شوند. امروزه در کارخانه های پیشرفته موتور و اتومبیل سازی انواع فیلترهای میکرو تاپ بطور سری ساخته می شوند.
31. چگونه بایستی از فیلترهای میکرو تاپ مراقبت نمود؟
فیلتر مصرف شده میکروتاپ را بایستی فقط با فیلتر نو عوض نموده و فیلتر کثیف را به طریقه صحیح معدوم نمود. زمان تعویض فیلتر را بایستی با توجه به تو صیه های سازنده موتور در نظر گرفت و در موقع تعویض فیلتر نیز پایه فیلتر بایستی تمیز شود.
32. برای افزایش عمر مفید فیلتر های میکرو تاپ یا افزایش فاصله زمانی تعویض آنها چه پیشنهاد می شود؟
سازندگان هر موتور یا خودرو، طریقه نگهداری و تعویض فیلترها را نیز همراه سایر اطلاعات ضروری در دفتر راهنما برای مصرف کنندگان مشخص می کنند. بطور کلی فیلتر های میکرو تاپ در شرایط مختلف برای 5000 تا10000 کیلومتر، یا 200 الی 300 ساعت کار کرد موتور خودرو طراحی و ساخته می شوند. به هرحال، عمر مفید این گونه فیلترها بستگی کامل به میزان و شدت بهره برداری از خودرو و محیط کار آن دارد. به مصرف کنندگان فیلترهای البرز توصیه می کنیم چنانچه از روغن موتوری استفاده می کنند که هر 5000 کیلومتر نیاز به تعویض دارد، روغن و فیلتر را هم زمان تعویض نمایند. چنانچه فقط اقدام به تعویض روغن شود، مقداری از روغن آلوده ای که در فیلتر باقی مانده است، موجب کثیف و آلوده شدن روغن جدید خواهد شد و عملاً کارآیی مناسبی را به شما ارائه نمی دهد.
33. اگر به موقع اقدام به تعویض فیلتر کثیف نشود، چه پیش می اید؟
با انجام عمل تصفیه به مرور منافذ صافی های فیلتر بسته شده و تصفیه کند تر انجام می گردد. زمانی که جریان عبور روغن تصفیه شده به اندازه کافی نباشد، سوپاپ اطمینان فیلتر البرز باز شده و کمبود روغن مورد نیاز محل های روغن کاری، به صورت تصفیه نشده تامین می شود. همانطور که قبلاً به تفضیل گفته شد، ذرات جامد و آلوده کننده موجود در روغن تصفیه نشده موجب فرسایش بیشتر قسمت های مختلف موتور و کاهش عمر موتور خواهد شد.
34. آیا کیفیت و مرغوبیت فیلترها از ظاهر آنها مشخص است؟برای اطلاع از مرغوبیت فیلترها آیا می توان فیلترهای ساخته شده توسط سازندگان مختلف را به کمک مشخصات ظاهری آنها با هم مقایسه نمود؟
خیر ،یک فیلتر از اجزا بسیاری تشکیل شده است و فقط متخصص در این صنعت با در اختیار داشتن آزمایشگاه مجهز و پس از بررسی های دقیق قادر به تعیین وتشخیص میزان مرغوبیت فیلتر می باشد . در حال حاضر با وجودیکه بیش از 100 کارگاه و کارخانه فیلتر سازی در ایران فعالیت دارند ،تنها کارخانه فیلتر البرز است که مجهز به آزمایشگاه فیلتر هوا و روغن بوده و کلیه محصولات ساخته شده آن پس از کنترل کیفیت در این آزمایشگاهها به بازار عرضه می شود.
35. آیا بین تولید کنندگان مختلف فیلتر تفاوتی وجود دارد ؟
همچنان که تفاوت میان کالاهای تولید شده مختلف وجود دارد ، (بعنوان مثال فرق میان یک اتومبیل مرسدس بنز و یک اتومبیل رنو)، بین سازندگان این کالاها و از جمله در مورد فیلتر و تولید کنندگان فیلتر نیز تفاوت وجود دارد .
انتخاب مواد اولیه صحیح ،در اختیار داشتن تجهیزات و ماشین آلات کارگاهی مناسب بکار گیری نیروی کار ماهر و بالاخره کنترل کیفیت دائمی کالاهای تولید شده از عوامل مهم و مورد نیاز برای تهیه فیلتر های خوب می باشند .
36. آیا کیفیت فیلتر بستگی به طول عمر آن دارد ؟
می توان گفت تا حدودی ،زیرا هر فیلتر حتی با کیفیت عالی نیز عمر مفید محدود و مشخصی دارد. تنها طولانی بودن عمر مفید فیلتر ها نمی تواند نشانه مرغوبیت آنها باشد . بطوریکه بسیاری از فیلترهائیکه ساخته می شوند بعلت عدم استفاده از تکنیک صحیح و مواد اولیه مناسب ،ظاهراً دوام زیادی از خود نشان می دهند ،در حالیکه عمل مهم تصفیه را به میزان و شدت لازم انجام نمی دهند.
37. هنگام تعویض فیلتر مهمترین نکته ای که باید مورد توجه قرار گیرد، چیست؟
باید همیشه فیلتر مخصوص موتور را انتخاب کرد . واشر آب بندی بایستی بدون عیب بوده و در محفظه فیلتر بطرز صحیحی قرار گیرد و واشر های معیوب بایستی فوراً عوض شوند . واشر خوب یعنی عدم کاهش روغن ، سالم ماندن موتور و به حداقل رسیدن مخارج تعمیر موتور .
38. آیا فیلتر های داخلی میکرو تاپ در انواع مختلف ساخته می شود ؟
بله- فیلترهای داخلی میکروتاپ، در انواع کاغذی، مجموعه الیاف و یا به صورت فیلتر تعویضی پیچی عرضه می شوند.
فیلترهای پیچی
39. منظور از فیلتر پیچی چیست؟
فیلتر پیچی یا تعویضی فیلتری است که با پیچاندن آن در محل فیلتر روی موتور به راحتی نصب می شود و مراقب از نیز بسیار ساده است.
40. منظور از ساده بودن این نوع فیلتر ها چیست؟
در این نوع فیلترها، صافی داخلی و محفظه خارجی به صورت واحد یکپارچه ساخته می شود. پس از استفاده از فیلتر، فیلتر نو جایگزین فیلتر مصرف شده می شود. عمل تعویض بسیار ساده بوده و با باز کردن پایه فیلتر و بستن فیلتر نو خاتمه می یابد. فقط در انتخاب فیلتر بایستی به توصیه سازندگان موتور توجه نمود.
41. آیا در موقع تعویض این نوع فیلترها مشکلی پیش نمی اید؟
نه- فقط امکان دارد فیلتر پس از مدت طولانی کارکردن، در محل خود محکم شده و به راحتی باز نشود، که دراین صورت بایستی از آچار مخصوص برای این منظور استفاده نمود.
42. آیا در هنگام تعویض فیلتر به نکات دیگری هم بایستی توجه نمود؟
بله- شستن و تمیز کردن پایه فیلتر و بازدید واشر آب بندی، و در موقع نصب، فیلتر را بایستی با دست کمی پیچاند تا واشر به دقت روی پایه قرار گیرد، بعد فیلتر را نیم دور دیگر چرخاند تا محکم شود. پس از روشن کردن موتور می توان از آب بندی بودن واشر فیلتر مطمئن شد و پس از خاموش کردن موتور، بایستی روغن موتور اندازه گیری شده و در صورت کم بودن به مقدار مورد نیاز روغن به موتور اضافه نمود.
بخش فیلتر های مواد سوختنی آلی ( گازوئیل، بنزین، مازوت)
43. از چه فیلتر هایی برای تصفیه سوخت های آلی باید استفاده نمود؟
اغلب از فیلتر های ظریف میکرو تاپ یا انواع فیلتر های نمدی یا لوله ای برای تصفیه گازوئیل استفاده می شود.
44. منظور از فیلترهای نمدی صفحه ای یا نمدی لوله ای چیست؟
در این نوع فیلتر ها، عامل تصفیه کننده به صورت چند صفحه نمدی روی هم قرار گرفته است یا به شکل لوله ای از نمد است که وظیفه تصفیه گازوئیل را به عهده دارند. آلودگی های موجود در سوخت ضمن عبور از فیلتر در سطح خارجی نمد باقی می ماند و گازوئیل تصفیه شده به پمپ انژکتور هدایت می شود.
45. سوخت های آلی در موقع پر کردن باک، معمولاً از توری های ظریفی عبور داده می شوند. آیا با وجود چنین تورهایی نیاز به فیلتر هم هست؟
در موتور ها ی بنزینی بخصوص موتور های دیزل تمیزی مواد سوختنی از اهمیت ویژه برخوردار است، زیرا کمترین آلودگی سبب اختلال در عمل سوخت پاشی خواهد شد. بنابر این در موتور های وسائط نقلیه از فیلترهای ظریف میکرو تاپ استفاده می شود و در بیشتر کامیون های دیزل و موتور های دیزل از یک فیلتر کاغذی میکروتاپ و یک فیلتر نمدی به صورت ترکیبی استفاده می کنند.
46. با پیشرفت صنعت در جهان امروز بخصوص صنعت خودرو، چرا بایستی از فیلتر مراقبت نمود؟
بسیاری از دارندگان وسائط نقلیه مایلند وسیله نقلیه آنها همیشه حاضر و آماده به کار باشد، بدون توجه به سرما، گرما، باران، برف، خوبی و بدی جاده و گرد و غبار موجود در هوا. آنها با اعتماد به تکنولوژی جدید، هر گونه مراقبت و نگهدار ی از وسیله نقلیه خود را غیر ضروری می دانند. باید گفت این اعتماد و ایمان تا اندازه ای قابل قبول است ولی با وجود پیشرفت های بسیار هنوز مسئالی لاینحل باقی مانده است. باید گفت هیچ وسیله نقلیه ای و هیچ موتوری بدون سوخت، روغن و هوا نمی تواند کار کند و با وجودی که تدابیر لازم در تولید، انبار کردن، بسته بندی و حمل و نقل این مواد اتخاذ می شود معذ الک چون این مواد از خارج وارد موتور می شوند، امکان وارد شدن انواع آلودگی ها نیز به موتور وجود دارد . برای حفظ و افزایش عمر مفید موتور ها،بایستی حدالامکان از ورود این آلودگی ها جلو گیری نمود. در این جا است که به نقش و اهمیت فیلتر های مختلف در تصفیه مواد و نگهداری از موتور ها پی می بریم. بنابر این باید گفت هر شخصی که با موتور یا وسیله نقلیه سرو کار دارد بایستی حدالاقل از طرز کار و نحوه مراقبت از متعلقات مهم موتور از جمله فیلتر ها نیز آگاهی های لازم را داشته باشند.
انواع آزمایشات روغن (آنالیز روغن ماشین آلات سنگینCm)
انواع آزمایشات روغن (آنالیز روغن ماشین آلات سنگینCm)
· اندازه گیری عناصر در روغن یا آنالیز عنصری (Elemental Analysis) :
این آزمایش ستون فقرات آنالیز روغن است. به کمک این آزمایش با شناسایی و اندازه گیری همزمان 19 عنصر در روغن نتایج زیر حاصل می شود:
- شناسایی افزودنی های روغن.
- مشاهده وضعیت فرسایش دستگاه.
- کنترل عناصر آلاینده موجود در روغن.
این آزمایش به وسیله دستگاه اسپکترومتر انجام می شود.
· آزمایش گرانروی(Viscosity) :
ویسکوزیته یا گرانروی مهمترین مشخصه فیزیکی روغن می باشد که مقاومت آنرا در مقابل سیلان شدن تحت نیروی جاذبه نشان می دهد.
معمولا در دماهای 40 و 100 درجه سانتیگراد اندازه گیری می شود.
اگر تغییرات گرانروی کنترل نشود می تواند صدمات جبران ناپذیری به دنبال داشته باشد. این آزمایش به وسیله دستگاه ویسکومتر انجام می گیرد.
· اندازه گیری ذرات آهنی آزاد یا شاخص :(Particle Quantifier*PQ)
ذرات درشت آهنی بیانگر فرسایش غیر عادی هستند. اندازه گیری شاخص PQ همراه با نتایج آنالیز عنصری موجب ارزیابی بهتر وضعیت فرسایش قطعات آهنی می شود.
· آزمایش نقطه اشتعال یا (Flash Point) :
کاهش همزمان نقطه اشتعال و گرانروی نشانه آلوده شدن روغن به سوخت می باشد در نتیجه آلودگی سبب از بین رفتن سریع یاتاقان ها می شود. برای انجام این آزمایش از دستگاه فلش پوینت استفاده می شود.
· تشخیص آلودگی آب در روغن(Hot plate):
این آزمایش که به روش Crackle Test معروف است برای تشخیص آلودگی آب و شناسایی تقریبی میزان آن در روغن انجام می شود. اگر آب در روغن وجود داشته باشد به صورت حباب(در اندازه مختلف) در آمده و از روغن خارج می گردد به این منظور از دستگاه Hot Plate استفاده می شود.
· اندازه گیری دقیق میزان آب در روغن: (Water Contamination)
وجود آب در روغن می تواند باعث خرابی سیستم شود بنابراین اندازه گیری دقیق آب در روغن روشی مناسب برای مراقبت و حفاظت از تجهیزات است. در این آزمایش از طریق تست کارل فیشر (Karl Fischer) میزان دقیق آب موجود در روغن بر حسب ppm اندازه گیری می شود.
· آزمایش عدد قلیائی روغن یا :Total Base Number) T.B.N)
عدد قلیایی روغن نشان دهنده میزان توانایی روغن برای مقابله با اسیدهای تولید شده در موتورهای احتراقی می باشد بنابراین برای استفاده از حداکثر طول مفید روغن های موتور انجام آزمایش TBN ضروری است. این عدد برای روغن های مختلف می تواند متفاوت باشد.
· آزمایش عدد اسیدی روغن یا:Total Acid Number) T.A.N)
تغییر کیفیت روغن های هیدرولیک در اثر اکسیداسیون منجر به کاهش عمر مفید روغن می گردد. اندازه گیری عدد اسیدی موجب اطلاع از میزان تخریب روغن هیدرولیک می شود لذا قبل از صدمه دیدن تجهیز به دلیل تغییرات کیفی روغن اقدامات لازم صورت می گیرد.
· فروگرافی مستقیم: (Direct Reading Ferrography)
از طریق این آزمایش تراکم ذرات آهنی در سایز بزرگ (DL) و کوچک (DS) اندازه گیری و سپس شدت فرسایشIS)) Index of Severity محاسبه می شود .
· فروگرافی مشاهداتی (Analitical Ferrography) :
در این آزمایش ذرات فلزی موجود در روغن در زیر میکروسکوپ مشاهده شده و با توجه به نوع، تراکم و شکل ذرات می توان در مورد نوع فرسایش، علت آن و بعضا محل وقوع فرسایش غیر عادی اظهار نظر نمود.
· تعیین سطح تمیزی روغن(Particle Counter) :
عمر مفید تجهیزات هیدرولیکی رابطه مستقیم با میزان آلودگی روغن به ذرات جامد دارد در این آزمایش تعداد ذرات جامد معلق در روغن با استفاده از دستگاه شمارنده ذرات از طریق نور لیزر شمرده شده و سپس وضعیت آلودگی بر طبق جدول استاندارد به درجات متعددی تقسیم بندی و اعلام می شود.
· تعیین میزان انتشار سوخت در روغن (Fuel Dilution) :
چنانچه علت کاهش بیش از حد گرانروی روغن ناشی از نشت سوخت درون روغن باشد، این آزمایش درصد دقیق نشت سوخت داخل روغن را تعیین می کند.
· آزمایش احتراق ناقص یا اندازه گیری دوده (Soot Determination) :
اندازه گیری مقدار دوده سوخت در روغن موتورهای دیزل یک روش بسیار خوب برای تعیین بازدهی احتراق در موتور است. اگر میزان دوده موجود در روغن موتور از حد مشخصی بالاتر باشد نشاندهنده وجود اشکال در سیستم است.
· شکل شناسی یا (PA (Particle Size Analysis :
در این آزمایش علاوه بر اندازه گیری تعداد ذرات معلق در روغن شکل تمام ذرات بزرگتر از 20 میکرون نیز شناسایی می شود و به این ترتیب توع ذرات موجود در روغن با انواع ذرات برشی، ذرات خستگی، ذرات ورقه ای، ذرات غیر فلزی و فیبر مشخص می شود.
· آزمایش RBOT :
این آزمایش برای تعیین پایداری اکسیداسیون به کار می رود و برای انواع مختلف روغن ها کاربرد دارد.
سوخت دیزل
سوخت دیزل
انتخاب سوخت مناسب برای موتورهای دیزل
کیفیت سوخت نقش مهمی در کارکرد درست، افزایش طول عمر و کنترل انتشار آلاینده ها در موتورهای دیزل دارد. به طور کلی موتورهای دیزلی که با استاندارد ASTM-D975 مطابقت داشته باشند عملکرد قابل قبولی دارند. البته سوختی که مورد استفاده قرارمی گیرد باید تمیز، پایدار و تصفیه شده بوده و خورندگی نداشته باشد. در زیر ویژگی های سوخت مناسب برای موتورهای دیزل تشریح شود. میزان گوگرد موجود در سوخت
گوگرد موجود در سوخت باید به اندازه ای کم باشد که موجب سایش زود هنگام رینگهای پیستون و جداره سیلندر نشود و حداقل مقدار دی اکسید گوگرد را هم از طریق اگزوز دفع کند. میزان ناچیز گوگرد در سوخت قابل چشم پوشی است ولی باید توجه داشت که همین مقدار کم هم می تواند باعث خوردگی و آسیب دیدگی موتور شود.هر گاه از سوختی استفاده می کنید که بیشتر از0/5 درصد جرمی گوگرد دارد باید دفعات تعویض روغن را زیادتر کنید. تمامی موتورهای دیزلی که در شاهراههای ایالات متحده حرکت می کنند باید ذرات معلقی که از اگزوز آنها خارج می شود کمتر از0/1 گرم به ازای هر اسب بخار باشد. به منظور فراهم سازی چنین شرایطی میزان گوگرد موجود در سوخت نباید بیشتر از0/5 درصد باشد و درخارج از شاهراهها نباید بیشتر از0/5 درصد باشد. این نوع سوخت با برچسب ترمز مشخص شده است. کم بودن میزان گوگرد سوخت سبب می شود که دفعات تعویض روغن و فیلتر کمتر شود. کار کردن در شرایط هوای سرد
سوخت دیزل در هنگامی که هوا سرد است تشکیل کریستالهای مومی شکلی را می دهد که می تواند سبب مسدود شدن فیلتر سوخت و اختلال در سوخت رسانی شود. برای جلوگیری از این مشکل راه حل های متفاوتی ارایه شده است. بعضی ها از سوختی که به همین منظور، تصفیه اضافی شده است، استفاده می کنند و برخی نیز افزودنی هایی به سوخت اضافه می کنند مانند اضافه کردن نفت سفید به گازوئیل که موجب بهتر شدن درجه ابری بودن سوخت (Cloud Point Temperatures) می شود. ولی این مسئله سبب می شود که سوختی سبک تر با ارزش حرارتی پایین تری بوجود آید و توان بدست آمده از موتور کم شود. همچنین میزان هزینه به ازای مسافت طی شده (Mileage) را هم افزایش می دهد. تمیز بودن سوخت
سوخت باید تمیز و عاری از هر گونه آلاینده ای باشد. محل نگهداری سوخت و مخزن سوخت را باید مرتب مورد بازرسی قرار داد تا عاری از قطرات آب و ذرات آلاینده و رسوبات باشد. ناپایداری سوخت سبب تشکیل لجن و لعاب (Varnish) در مخزن سوخت می شود.در صورتی که سوخت دیزل را در سایت نگهداری می کنید نکات زیر را باید رعایت کنید.
1- از مخازن فولادی گالوانیزه شده برای نگهداری سوخت و اتصالات آن استفاده نکنید چون بین سوخت و روی موجود در گالوانیزه واکنش شیمیایی صورت می گیرد و سبب مسدود شدن فیلتر ها و صدمه به موتور می شود.
2- برای جلوگیری از ورود آب و باران به داخل مخزن حتماً سرپوش مطمئن برای آن در نظر بگیرید.
3- اطراف مخزن و روزنه های آن را تمیز نگهدارید.
4- مخزن را طوری قرار دهید که کمی به سمت عقب و محل تخلیه زیرین آن شیب داشته باشد این کار باعث می شود که تخلیه آب و رسوبات داخل مخزن راحت تر صورت گیرد.
5- با پرنگه داشتن مخزن در بیشتر مواقع، از تشکیل قطرات آب در داخل مخزن جلوگیری کنید.
(این موضوع به ویژه در مناطقی از جنوب کشور که در اواخر تابستان و پاییز هوا شرجی است دارای اهمیت بوده و در صورتی که فضای بالای مخزن سوخت خالی باشد امکان نفوذ بخار آب و تشکیل قطرات آب در آن وجود دارد)
6- همواره بعد از پر کردن مخزن سوخت، مدتی صبر کنید تا ذرات احتمالی موجود در آن رسوب کند سپس از این مخزن برای پر کردن باک دستگاهها استفاده کنید. آلودگی سوخت
دربیشتر اوقات آلودگی موجود در سوخت به هنگام جابه جایی نامناسب آن اتفاق می افتد بیشتر این آلاینده ها عبارتند از آب، ذرات غبار و ذرات ناشی از رشد میکربی (Microbial Growth) که موجب تشکیل لجن سیاه (Black Slime) می شوند. ناپایداری سوخت و نگهداری آن به مدت طولانی هم می تواند سبب رسوب لعاب (Varnish) درمخزن شود. بهترین روش استفاده از سوخت های با کیفیت بالا، نگهداری آن در مخازن تمیز است. افزودنی های سوخت دیزل
بعضی از سوخت های دیزل با مواد افزودنی همراه هستند که با نام سوخت ممتاز و نظایر آن و با قیمتی گرانتر فروخته می شوند. به طور کلی موتورهای دیزل نیاز چندانی به این گونه سوخت های خاص ندارند ولی این به خواست مشتری و صلاحدید او بستگی دارد که از این سوختها استفاده کند یا نه.استفاده ازمواد افزودنی در سوختها به ویژه در مناطقی مانند ایران که کیفیت سوخت و گازوئیل پایین است مفید است. در ایران میزان گوگرد موجود در گازوئیل بسیار بالاست و بهترین نوع گازوییلی که در ایران تولید می شود حاوی 500 ppm گوگرد است.( بیشتر گازوئیل تولیدی حتی بیش از این مقدار گوگرد دارد) در صورت که میزان مجاز آن طبق قوانین زیست محیطی اتحادیه اروپا پایین تر از میزان 500 ppm است. به همین دلیل بیشتر ساییدگی موتور ناشی از گوگرد بالایی است که در سوخت وجود دارد.اثر افزودنی هایی که توسط مصرف کننده به سوخت دیزل اضافه می شوند عبارتند از: کاهش تشکیل رسوب بر روی نازلهای انژکتور.بهینه کردن بازدهی سوخت. افزایش میزان ستان از2 به5 (هیدروکربنی با فرمول C16H34 ).بهبود وضعیت احتراق در هنگام سرد بودن موتور و قبل از گرم شدن کامل آن. کم کردن زمان تاخیر احتراق.کاهش ضربه در موتور، سروصدا، احتراق ناقص و وارد آمدن شوک به موتور که سبب کاهش عمر موتور و ساییدگی آن می شود. باعث کار کردن آرام تر و یکنواخت تر موتور می شود و عمر آن را طولانی تر می کند. از تشکیل زنگ در سیستم توزیع سوخت موتور و مخزن ذخیره آن جلوگیری می کند. پایداری سوخت در برابر اکسید شدن را بیشتر می کند. تحمل موتور در برابر وجود آب را بیشتر می کند. احتراق سریع تر و کاملتری را ایجاد می کند.میزان انتشار اکسیدهای نیتروژن، مونواکسیدکربن، هیدروکربن و ذرات معلق(دود سیاه و دوده) را کاهش می دهد. پایین بودن نقطه ریزش گازوئیل و مشخصه روان بودن آن در حالت سرد را بهبود می بخشد. با انواع سوخت های مورد استفاده در دیزل و اجزای مختلف موتور سازگار است. سوخت دیزل یکی از انواع سوخت است که امروزه در کشورهای مختلف دنیا به دلیل مزایای نسبیاش، سخت مورد توجه قرارگرفته است. کشورهای صنعتی و پیشرفته غرب درسالهای اخیر بسیار به این موضوع توجه کردهاند، به طوری که هم اکنون خودروهای سواری دیزلی فراوانی در این کشورها تردد می¬کنند. در زیر برای آشنایی شما با کم و کیف این نوع سوختها، مروری اجمالی بر خصوصیات سوخت دیزل و سوخت مکمل آن یعنی بیودیزل که از مواد غیر نفتی تهیه می¬شود و مسائل مربوط به آن در امریکا و اروپا داریم. سوخت دیزل
اگر شما سوخت دیزل (گازوئیل) با بنزین مقایسه کنید ، شما می دانید که آنها متفاوت هستند . آنها مطمئناً بوی متفاوتی دارند . سوخت دیزل (گازوئیل) سنگین تر و روغنی تر است . گازوئیل نسبت به بنزین دیرتر تبخیر می شود، در واقع نقطه جوش آن نسبت به آب بالاتر است. معمولاً وقتی صحبت از سوخت دیزل می شود تمام توجهات معطوف به گازوئیل می شود .در اروپا حدود نیمی از خودروهای فروخته شده در سالهای اخیر دیزلی بوده¬¬¬اند و این رقم در کشور فرانسه به 70 درصد می¬رسد. حال سوال اینجاست که آیا¬ سوخت دیزل واقعاً حیاتی است وخودروهای دیزلی می¬توانند جانشینی مناسب برای خودروهای هیبریدی باشند؟
خودروهای دیزلی نیازمند موتورهای احتراق فشرده (بدون جرقه زنی) هستند که سیکل احتراق کاملاً متفاوتی در مقایسه با موتورهای بنزینی دارند. در یک موتور بنزینی سوخت به درون سیلندر پاشیده شده با هوا مخلوط و با یک جرقه شمع محترق میشود. در خودروهای دیزلی هوا ابتدا به درون سیلندر کشیده شده و بدون وجود سوخت فشرده می¬¬¬شود، این فشرده¬سازی هوا چنان گرمایی تولید میکند که وقتی سوخت به درون سیلندر تزریق می¬شود، احتراق مییابد. با به کارگیری نسبتهای تراکم زیادتر و دمای احتراق بالاتر، این نوع موتورها روانتر عمل میکنند. در نتیجه سوختهای دیزل از لحاظ مصرف سوخت در مقایسه با بنزین اقتصادی تر هستند. این نکته از اینجا منتج میشود که یک گالن (حدود 3.5 لیتر) دیزل حدود 10 درصد بیشتر از یک گالن بنزین انرژی تولید میکند. این دو عامل به موتورهای مدرن تزریق مستقیم سوخت دیزل کمک میکند که بتوانند حدود 50 درصد بیش از نوع بنزینی خود از لحاظ مصرف سوخت کارایی داشته و اقتصادی باشند. برای مثال یک هوندا اکورد با موتور 2.2 i-CTDi دیزلی در هر مایل 43.3 گالن دیزل مصرف میکند یعنی حدود 49 درصد کمتر از نوع بنزینی خود. مثال دیگر خودروی کمری هیبریدی است که با مصرف سوخت 39 گالن در هر مایل حدود 10 درصد از نوع بنزینی خود جلوتر است.
مزایا و معایب سوخت دیزل
گرچه سوخت دیزل-همان طور که گفته شد-سوختی بسیار تمیز و اقتصادی است اما این سوخت مجموعهای از مزایا و معایب را داراست که در زیر شرح داده میشود. مزایا
اقتصادی بودن: یکی از مزایای سوخت دیزل، اقتصادی بودن آن است. مطابق آمار ارائه شده حدود 81 درصد از امریکاییها به این دلیل از سوخت دیزل استفاده میکنند. اما آنها به این نکته توجه ندارند که این نوع سوخت در برخی از مناطق امریکا از بنزین بدون سرب گرانتر تمام میشود. البته در اروپا به دلیل مالیات کمتر دیزل نسبت به بنزین، ارزانتر است.طول عمر: بسیاری از موتورهای دیزلی طول عمر بیشتری دارند.قدرت موتور: موتورهای دیزلی گشتاور بیشتری تولید می کنند و این مزیت برای کسانی که با خودروهایشان بارهای سنگین حمل یا کاروان به خودرویشان متصل میکنند، میتواند قابل توجه باشد.معافیتهای مالیاتی: خودروهای دیزلی به زودی از معافیتهایی برخوردار میشوند که خودروهای هیبریدی دریافت میکنند. برای مثال خریداران مرسدس بنزE320 حدود 1500 دلار معافیت مالیاتی دریافت میکنند.
مضرات دسترسی: درامریکا از آنجا که هنوز استانداردهای دقیق کنترلی درمورد گسیل گازهای گلخانهای وضع نشده است و سوختهای دیزلی تمیز وجود ندارد، در پنج ایالت این کشور که قانونهای دقیقی در مورد آلودگی دارند، ایستگاههای عرضه دیزل راه اندازی نشده است. با ارائه قانونهای شدیدتر آلودگی از سوی دولت فدرال امید می¬رود خودروهای دیزلی تمیزتری وارد بازار این کشور شود. انتشار گازها: گسیل ذرات آلوده و اکسید نیتروژن درمقایسه با موتورهای بنزینی در این موتورها بیشتر است. البته دربیشتر موتورهای دیزلی می توان از بیودیزل که سوخت تمیزتری است، بدون هیچ تغییری در آنها استفاده کرد. قیمت: ساخت موتور دیزل هزینههای زیادی دارد. برای مثال اضافه کردن موتور دیزلی به فولکس واگن جتا حدود 1000 دلار به قیمت آن میافزاید یا اضافه کردن یک موتور دیزل به یک وانت اندازه متوسط بیش از 5000 دلار هزینه دارد. در دسترس بودن سوخت: دارندگان خودروهای دیزلی باید سوخت مورد نیاز خود را از یک شبکه توزیع سوخت تامین کنند که بسیار از شبکه توزیع سوخت بنزینی محدودتر است. البته دوام بیشتر این سوخت به آنها اجازه میدهد که برای مدت بیشتری از این سوخت استفاده کنند و فرصتی برای پیدا کردن یک ایستگاه عرضه این سوخت داشته باشند. نه این نه آن!از لحاظ فنی ساخت یک نیرو محرکه هیبریدی با موتور دیزل امکان پذیر است. کمپانی پژو- سیتروئن اخیراً چنین خودرویی ساخته است. 307 سی¬سی نام این خودروی کابریوله است که یک گالن در 70 مایل سوخت مصرف میکند. این میزان از لحاظ اقتصادی 30 درصد بهتر از نوع دیزلی آن است. البته به دلیل هزینههای مضاعفی که ساخت این نوع خودروها دارد، کمتر خودروسازی به دنبال ساخت چنین خودروهایی است. به بیان دیگر ساخت خودروی دیزلی هزینه زیادی دارد که به همراه هزینه ساخت موتور هیبریدی که آن نیز هزینههای گزافی به بار میآورد، باعث افزایش قابل توجه قیمت خودرو میشود. پژو- سیتروئن قصد دارد این خودرو را تا سال 2010 به بازار عرضه کند، البته این موضوع با توجه به مسئله فوق الذکر هنوز قطعی نشده است.
افسانه ها و حقایق دیزل و بیودیزل
بسیاری از امریکاییها هنوز اثرات سوختهای دیزل بر محیط زیست را احساس نکردهاند. به همین دلیل هم اکنون خودروهای دیزلی تنها یک درصد از خودروهایی را که در امریکا به فروش میرود، را تشکیل می دهند. جالب است بدانید در اروپا که از لحاظ محیط زیست در وضع مطلوبتری است، حدود نیمی از خودروهای نو که به فروش میرسند دیزلی هستند. در حقیقت خودروهای دیزلی در موقعیتی بین بی¬میلی امریکاییها و بی تفاوتی اروپاییان قرار گرفتهاند.هنگامی که مسئله گسیل گازهای گلخانهای و آلودگی هوا مطرح می-شود، این سوخت دیزل است که نمره بهتری میگیرد. یک رابطه دو سویه بین کارایی سوخت و انتشار این گازها وجود دارد. سوختهای دیزل از سوختهای معمولی کاراتر هستند زیرا گازهای گلخانهای کمتری مانند دی اکسید کربن منتشر میکنند، البته این سوختها دو آلوده کننده دیگر به مقدار زیاد تولید می کنند:اجرام ذرهای: ذرات متصاعد از سوخت دیزل هم برای سلامت انسان و هم برای آلودگی هوا و زیبایی شهرها مضر است.اکسید نیتروژن: با آن که این گاز به سختی قابل رویت است، یکی از عناصر اصلی در تشکیل مه دود در شهرها و تشکیل باران اسیدی است. حال سوال اینجاست که آیا این دو آلوده کننده مشکل ساز هستند؟ به گزارش هیئت منابع آب وهوایی کالیفرنیا (California Air Resources Board) جواب این سوال مثبت است. هم اکنون در پنج ایالت امریکا شامل کالیفرنیا، ماساچوست، ماین، نیویورک و ورمونت که مطابق استانداردها ایالت کالیفرنیا عمل می کنند، فروش خودروهای سواری دیزلی ممنوع شده است. درحال حاضر خودروهای سواری دیزلی موجود در امریکا به نام های لیبرتی، بیتل، گلف و جتا به خودروهای 45 ایالتی معروف شدهاند و تنها مرسدس بنز E320 بلوتک که اواخر سال 2006 معرفی شد در 50 ایالت امریکا مجوز فروش و تردد دارد و مدل 2007 این مرسدس که یک شاهکار است، هشت مرتبه انتشار اکسید نیتروژن کمتری از نوع CDI آن دارد.
سوخت دیزل کجاست؟
با ذکر نام دیزل نباید تصور شود که برای یافتن این سوخت باید به دنبال ایستگاههای عرضه سوخت برای خودروهای سنگین باشید بلکه این سوخت دیزل در نزدیک ترین پمپ بنزین به شما عرضه میشود. در امریکا حدود نیمی از 180هزار ایستگاه عرضه سوخت این کشور سوخت دیزل نیزعرضه می کنند.
تهیه کننده : اثیر کربلایی
راهنمای کامل شناخت روغن و روانکاری ماشین آلات
