عوامل موثر بر عمر مجموعه زیربندی (U/C) Under Carriage

عوامل موثر بر عمر مجموعه زیربندی (U/C) Under Carriage

عواملی که بر دوام سیستم زیربندی (شاسی زیرین) و مقدار سایش اجزاء دخالت دارند را می توان به سه دسته تقسیم نمود. دسته اول آنهایی هستند که تا حد زیادی قابل کنترل هستند؛ مثل تنظیم کشش زنجیر (قابل کنترل توسط شخص استفاده کننده یا پرسنل مسئول تعمیرات)، عرض کفشک، (قابل کنترل توسط اشخاص مسئول راه اندازی و خرید) و در برخی مدلها تنظیمات مربوط به همراستایی (قابل کنترل توسط اپراتور یا پرسنل نمایندگی سرویس)

دومین دسته بزرگ متغیرهای غیرقابل کنترل که در محیط کاری بوجود می آیند و بعدا در این بخش مورد بحث قرار می گیرند؛ شامل عوامل تعیین کننده عمر دستگاه یا " داده ها " هستند. این عوامل کاملا (100 درصد) وابسته به محیط زیرین هستند. از جمله این عوامل می توان به  ضربه، ساییدگی، پوشش، رطوبت،  نوع زمین  و حتی کاربری دستگاه یعنی نوع کاری که انجام می دهد، اشاره نمود.

آخرین گروه که گاهی از آنها تحت عنوان متغیرهای نسبتا قابل کنترل یاد می شود، بیشتر شامل حوادث قابل کنترل توسط اپراتور مانند "عادات " است.

 شخص سرویسکار  باید از دانش کافی  درباره اجزاء هر یک از سه گروه ذکر شده برخوردار باشد. بویژه اگر لازم باشد علاوه بر شرح مشکل پیش آمده، توضیح دهد که در صورت تغییر هر یک از متغیرها، چه اتفاقی می افتد. آگاهی از تاثیر نسبی این عوامل در فرسایش کلی یا طول عمر ساختاری اجزای ویژه و حتی در کل سیستم بسیار  با اهمیت است.

متغیرهای قابل کنترل

متغیرهای قابل کنترل را باید جداگانه مورد بررسی و بحث قرار داد. چرا که آنها تاثیر اقتصادی بسزایی در عمر کارکرد سیستمهای زیربندی (U/C) دارند.

 تنظیم زنجیر تاثیر بسیار زیادی بر عمر بوش های خارجی دارد. تا حدی که می تواند تعیین کند آیا نیاز به یک تعویض هزینه بر در سیستم رولیک زنجیر لازم است یا خیر؟ میزان کشش زنجیر   می تواند حتی بر درست کارکردن قطعات آب بندی کننده اجزاء زنجیر تاثیر بگذارد. از آنجا که تنظیم زنجیر توسط اپراتور (کاربر) امکان پذیر است، جزو عوامل قابل کنترل به شمار می آید.

پهنای کفشک که بعدا به تفصیل درباره آن صحبت می کنیم نیز جزو متغیرهای قابل کنترل به حساب        می آید. چرا که استفاده کننده بنابر توصیه فروشنده نوع کفشک ماشین جدید خود را به هنگام تعویض زنجیر ماشین یا نوع کار، انتخاب و یا تعویض می کند.  بعدا متوجه می شوید که عرض کفشک می تواند اثر زیادی بر عوامل مختلف از جمله آب بندهای زنجیر، روغنکاری صحیح، شکستگی لینک زنجیر و فرسایش فلانژ رولیک و همچنین تعیین مقدار فرسایش بوش داشته باشد.  

سومین و کم اهمیت ترین عامل قابل کنترل که در اینجا از آنها یاد می شود، همراستایی  است. این مورد مخصوصا در ماشینهایی که چرخ زنجیر  (اسپراکت) درقسمت پایین است به اشتباه دلیل بروز بسیاری از علائم  شناخته می شود. دانستن اینکه آیا عدم همراستایی بر الگوهای فرسایش تاثیر دارد یا خیر  بسیار مفید خواهد بود. چون بهتر می توان مشخص کرد که آیا عامل اصلی قابل کنترل بوده یا غیرقابل کنترل است. لرزش از دیگر عوامل موثر است. با وجود اینکه ارتعاش تحریکی زنجیر فقط در زمان طراحی ماشین، قابل کنترل است.

تنظیم زنجیر

اگرچه روش اندازه گیری میزان افتادگی نسبت به حالت اولیه و تنظیم زنجیر بسته به نوع ماشین فرق می کند؛ ولی اهمیت این موضوع در انواع ماشین های مختلف یکسان نیست. همانطور که قبلا صحبت شد سفت کردن بیش از حد زنجیر می تواند تاثیر بسیار بسزایی  بر کاهش عمر بیرونی بوش داشته باشد. (افزایش مقدار فرسایش به میزان سه برابر) و به همین دلیل در اجزای بسیاری به تنهایی از آن به  عنوان " عامل " یا " تسریع کننده " در قسمت مشکلات ساختاری و فرسایشی نام برده می شود. برای اطلاع از میزان صحیح کشش زنجیر باید به دستورالعمل جداگانه مربوط به همان دستگاه مراجعه نمود.

پهنای کفشک (عرض کفشک) در ماشینهای چرخ زنجیری

پهنای کفشک زنجیر و مقدار تماس بر میزان فرسایش سطح زیربندی (U/C) موثر است. از آنجا که پهنای کفشک جزو عوامل کنترل شدنی است می توان با انتخاب صحیح آن عملکرد و عمر فرسایش اجزاء دستگاه را بهبود داد.

نمایندگیهای فروش ماشین آلات می توانند شما را در انتخاب کفشک مناسب با توجه به عوامل ذکر شده زیر راهنمایی کنند.

دوام فرسایشی کفشک

کفشکهای پهن تر باعث کاهش  فرسایش نمی شوند ولی مواد سایشی اضافی که با بزرگتر شدن عاج کفشک ایجاد می شوند  می تواند به مقدار کمی افزایش عمر زنجیر را باعث شود.  لغزندگی، بزرگترین عاملی است که بر فرسایش کفشک  تاثیر دارد.

دوام ساختار کفشک

تنش خمشی در کفشک به طور متناسب در فاصله های لبه بیرونی زنجیر تا انتهای کفشک افزایش می یابد. با افزایش پهنای کفشک، ترک خوردگی، خم شدگی و شل شدگی آهن آلات نیز افزایش می یابد.

دوام فرسایشی لینک زنجیر- رولیکها- هرزگرد

مقدار فرسایش با افزایش پهنای کفشک در قسمت کناره های لینکهای زنجیر، رولیکها و فلانژهای هرزگرد در اثر افزایش سطح تماس بار، افزایش می یابد. .همچنین افزودن پهنای کفشک باعث تشدید ترک خوردن زنجیرها می شود.

دوام فرسایشی پین و بوش

با افزایش پهنای کفشک، میزان فرسایش بوش خارجی در زنجیرهای آببندی شده و زنجیرهای نوع آببندی و روغن کاری شده  افزایش می یابد. در شرایط معین سطح زیرین با افزایش پهنای کفشک، فرسایش داخلی در زنجیرهای نوع آببندی شده افزایش می یابد که علت آن به خاطر بارهای اضافی، وزن و چرخش است.

دوام ساختاری بوش و پین

کفشکهای بسیار پهن می توانند در زمینهایی که شیب تند دارند یا بسیار فشرده هستند، باعث شل شدن پینها و بوشها در سوراخهای لینک زنجیر شوند. این مسئله در کفشکهایی که عاج بلند منفرد دارند محسوستر است. شل شدن پین و لقی بوش، مانع از چرخش کامل آنها در یکدیگر شده و نیاز به تعویض و نگهداری را سبب می شود.

دوام اتصالات زنجیرهای روغن کاری و آببندی  شده

پرهزینه ترین تاثیر کفشکهای پهن در شرایط بسیار فشرده یا زمینهای با شیب تند عبارت است از فقدان روغن و عمر آببندها که در اثر خشکی پیش از موعد در محل اتصالات ایجاد می شود.

کفشک پهن زمانی که با  فشردگی زیاد زمین همراه باشد موجب افزایش احتمال جدایی زنجیرهای به هم متصل در اثر نبود روغن می شود. فقدان روغن وقتی که بوش در امتداد پین جلو و عقب می رود پیش می آید. این فاصله ایجاد شده را لقی انتهایی می نامند و تنها  با پرس کردن اجزا به طور کاملا محکم مانند مونتاژ اولیه قابل رفع کردن است. برای رسیدن به حداکثر روغن کاری و بیشترین عمر آببندها باید ماشین را به باریکترین کفشک ممکنه که توان ایجاد حالت شناوری مناسب را دارد، مجهز نمود.

نتیجه گیری

افراد استفاده کننده باید به هنگام انتخاب پهنای کفشک از مزایا و تاثیرات آن در میزان بهره وری و عوامل موثر درعمر فرسایش/ ساختار آگاهی داشته باشند. اگر کلیه نشانه های کفشک پهن برای شخص استفاده کننده از ماشین توضیح داده شود او می تواند پهنای کفشک را بر اساس تناسب بهتر بین مقدار بهره وری و عمر فرسایش انتخاب نماید.